Spis treści:
Z roku na rok wzrasta zapotrzebowanie na psychoterapię. W odpowiedzi na te potrzeby część wykwalifikowanych specjalistów przeniosła swoją pracę do środowiska online. Nie da się ukryć, że pandemia COVID-19 znacznie przyspieszyła ten proces. Obecnie terapie online stają się już standardem. Nic dziwnego, bo oferują zbliżone korzyści do terapii stacjonarnych, a dodatkowo eliminują niektóre z barier, jak ograniczony dostęp do lokalnych terapeutów. Sprawdź ich pozostałe zalety!
Czym jest psychoterapia online?
Psychoterapia online jest formą wsparcia psychoterapeutycznego, która pomaga osobom zmagającym się z różnymi zaburzeniami psychicznymi. Pozwala jednak pacjentom kontaktować się z terapeutą bez tradycyjnych spotkań w gabinecie. Zwykle odbywa się w czasie rzeczywistym za pośrednictwem technologii komunikacyjnych, takich jak wideokonferencje.
Według ustawy o ochronie zdrowia psychicznego psychoterapia to: „celowe i planowane oddziaływania psychologiczne, zmierzające do złagodzenia lub usunięcia objawów zaburzenia oraz do poprawy funkcjonowania psychicznego i społecznego, wspierające dążenia jednostki lub rodziny do zdrowia i rozwoju, kierowane do osób z zaburzeniami psychicznymi”.
Psychoterapia online zachowuje kluczowe elementy tradycyjnej psychoterapii. Ma na celu niwelowanie zaburzeń i problemów pacjenta oraz osiąganie osobistych celów terapeutycznych.
Psychoterapeuci pracujący online posiadają te same kwalifikacje (odpowiednie wykształcenie, licencje, certyfikaty), co terapeuci prowadzący sesje stacjonarne. Pracują zawsze z wykorzystaniem metod i technik, dostosowanych do potrzeb pacjenta.
Jakie problemy można rozwiązywać dzięki psychoterapii online?
Terapia online pomaga w przypadku szeroko rozumianych trudności ze zdrowiem psychicznym. Z tego rodzaju usług można skorzystać m.in. w następujących sytuacjach:
- niskie poczucie własnej wartości,
- obniżone samopoczucie, uczucie przytłoczenia,
- częste i gwałtowne zmiany nastroju,
- apatia, obojętność, brak zainteresowania codziennością,
- nadmierny lęk, brak motywacji,
- emocjonalne zdezorientowanie, brak świadomości własnych uczuć,
- izolacja społeczna, problemy w relacjach, unikanie kontaktów towarzyskich,
- jedzenie/spanie więcej lub mniej niż zwykle,
- okres smutku, żalu, trudnej do ukojenia żałoby,
- depresja,
- przeżycie traumatycznego zdarzenia,
- nadużywanie alkoholu, ryzykowne zachowania,
- trudności w porozumiewaniu się w związku, częste konflikty, brak satysfakcji z intymności partnerskiej,
- zachowania narażające zdrowie i życie pacjenta,
- nadmierny stres,
- problemy z odżywianiem,
- problemy rodzicielskie.
Tego rodzaju pomoc jest świetną propozycją zwłaszcza dla:
- Osób zapracowanych, które mają ograniczoną ilość czasu. Sesje online pozwalają dopasować spotkania nawet do napiętego harmonogramu. Poza tym, zamiast jeździć do gabinetu, można po prostu zalogować się do aplikacji internetowej.
- Osób poszukujących komfortowych rozwiązań. Sesje mogą odbywać się w zaciszu własnego domu, we wspierającym otoczeniu (np. ciepły koc, miękkie kapcie, kubek gorącej herbaty). Taki komfort trudno uzyskać w klasycznym gabinecie.
- Osób, które na co dzień mieszkają w małych miejscowościach, gdzie ograniczona jest liczba tego rodzaju usług.
- Osób, które na myśl o rozmowie ze specjalistą twarzą w twarz czują się bardzo niekomfortowo.
- Osób mających ograniczenia fizyczne, zmagających się z niepełnosprawnością.
- Osób w sytuacjach kryzysowych, które potrzebują bardzo szybkiego dostępu do pomocy, niezależnie od lokalizacji.
- Osób przebywających za granicą, chcących korzystać z terapii w języku ojczystym.
Możliwości i ograniczenia psychoterapii online
Największą zaletą terapii online jest zapewne to, że wielu wykwalifikowanych specjalistów jest dosłownie „na wyciągnięcie ręki”. Dlatego też sesje terapeutyczne mogą odbywać się niezależnie od lokalizacji. Klient nie musi wychodzić z domu, a terminy i godziny spotkań są bardzo elastyczne.
Część pacjentów postrzega także terapie online, jako nieco bardziej anonimowe. Nie ma tu zagrożenia, że ktoś np. spotka swojego znajomego w poczekalni. Poza tym często – ze względu na samą formę pracy online, rozmowę w zaciszu własnego domu – pacjenci czują się mniej skrępowani, przez co nieco łatwiej jest im się otworzyć i ujawnić pewne informacje.
Pacjenci mają także dostęp do szerokiej gamy specjalistów zdrowia psychicznego. Nie są bowiem ograniczeni lokalizacją. Mogą więc wybrać terapeutę, który najlepiej pasuje do ich konkretnych potrzeb. W naszym Centrum Terapii Online możesz wypełnić też specjalny test/ankietę. A my na podstawie twoich odpowiedzi, dopasujemy odpowiedniego specjalistę.
Oczywiście terapia online ma także pewne ograniczenia. Ta forma pomocy może nie być odpowiednia dla każdego pacjenta. Nie każdy bowiem czuje się komfortowo podczas rozmów online, zwłaszcza wtedy, gdy sesje nie mogą odbywać się w prywatności (np. stała obecność współmałżonka, czy współlokatora w mieszkaniu). A niektórzy po prostu preferują rozmowy „twarzą w twarz”.
Ograniczeniem mogą być także potencjalne trudności techniczne. Zarówno klient, jak i terapeuta muszą mieć dostęp do Internetu oraz sprawnie działającego urządzenia, np. komputera. Warto zwrócić uwagę także na fakt, że nie wszyscy pacjenci swobodnie korzystają z nowoczesnych technologii.
Należy też zwrócić uwagę na ograniczone bezpieczeństwo w środowisku online oraz potencjalne zagrożenia dla poufności sesji terapeutycznych. Dlatego też bardzo ważne jest, by strony korzystały ze sprawdzonych platform internetowych, które minimalizują to ryzyko.
Co o psychoterapii online mówią Eksperci?
Czy skuteczność psychoterapii online jest porównywalna do tradycyjnej psychoterapii?
Psycholog Patrycja Grzesikiewicz: Liczne badania mające na celu porównanie efektywności klasycznych oddziaływań psychologicznych tj. twarzą w twarz z klientem a terapią świadczoną online wykazały, że oba sposoby pracy są równie skuteczne w przypadku określonych zaburzeń.
Pod lupę brane były osoby np. z: zaburzeniami nastroju (badania Journal of Affective Disorders, 2013) oraz osoby zmagające się z zespołem stresu pourazowego PTSD (badania Americian Journal of Psychiatry, 2007).
Czy są jakieś rodzaje problemów/zaburzeń, które lepiej leczyć w formie stacjonarnej?
Psycholog Patrycja Grzesikiewicz: Według mojej wiedzy niektóre problemy i zaburzenia rzeczywiście mogą być bardziej efektywnie leczone w formie stacjonarnej niż online. W przypadku pacjentów z fobiami terapia stacjonarna może być bardziej skuteczna, szczególnie jeśli wymaga zastosowania technik opartych na ekspozycji.
W takich przypadkach terapeuta może stopniowo i bezpośrednio wprowadzać pacjenta w kontakt z bodźcami wywołującymi lęk w kontrolowanych warunkach. Przykładem może być wspólne wyjście w przestrzeń, która budzi fobię (np. wysokości, tłumy), co online jest trudniejsze do zrealizowania.
Współautor:
Patrycja Grzesikiewicz – Psycholog dorosłych
Uważam, że relacja terapeutyczna jest jednym z najważniejszych czynników wspierających proces leczenia, dlatego szczególnie dbam o stworzenie bezpiecznej i zrozumiałej przestrzeni, w której pacjenci mogą czuć się akceptowani i zrozumiani. Jestem psychologiem i z wyróżnieniem ukończyłam studia magisterskie ze specjalnością z psychologii klinicznej na Akademii Górnośląskiej w Katowicach. Moje doświadczenie zawodowe i umiejętności zdobywałam podczas licznych praktyk, staży i wolontariatów, m.in. na Oddziale dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Czeladzi, w Katowickim Centrum Psychiatrii na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym II oraz w Centralnej Pracowni Psychologii Klinicznej w Zabrzu. Brałam również regularny udział w spotkaniach grupy wsparcia dla osób z chorobą afektywną dwubiegunową. Nieustannie poszerzam swoją wiedzę, uczestnicząc w licznych szkoleniach i webinarach z zakresu psychologii. Pracuję zgodnie z Kodeksem Etycznym Psychologa, a swoją działalność kieruję głównie do osób dorosłych, które zmagają się z szeroko pojętymi kryzysami, trudnościami w relacjach, nadmiernym stresem czy lękiem. W mojej pracy staram się całościowo analizować trudności klientów, uwzględniając ich wartości, oczekiwania oraz kontekst, w którym funkcjonują. Pomagam w budowaniu poczucia własnej wartości, rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych oraz radzenia sobie z trudnymi emocjami.